Bu olağanüstü bir fiziksel veya zihinsel strese yanıt olarak gerçekleşen geçici bir bozukluktur.
Semptomlar olağanüstü stresden hemen sonra başlar (yaklaşık bir saat içinde). Semptomlar genellikle ( dikkatte azalma ve yönelim bozukluğu ile bir tür uyuşukluktan başlayarak, kendi içine geri çekilme veya aşırı aktiflik, taşikardi, terleme ve kızarma, öfke veya sözlü saldırganlık, kararsızlık veya umutsuzluk, kontrol edilemeyen yoğun keder) olarak gerçekleşir.
Akut stres reaksiyonu, travmatik bir olaya ani ve yoğun bir stres ve korku tepkisi olarak ortaya çıkan bir durumdur. Bu reaksiyon, savaşma ya da kaçma tepkisi olarak bilinen vücudun doğal bir tepkisi olup, tehlike veya tehdit altındayken insanların hızlı ve etkili bir şekilde tepki vermesine yardımcı olur.
Akut stres reaksiyonu genellikle kısa süreli bir durumdur ve travmatik olayın ardından birkaç saat ile birkaç gün arasında devam edebilir. Bu reaksiyon, bir kaza, şiddetli bir olay, ani bir kayıp veya afet gibi travmatik olaylara maruz kalan kişilerde meydana gelebilir.
Akut stres reaksiyonunun belirtileri şunları içerebilir:
- Artan kalp atış hızı ve kan basıncı
- Terleme
- Hızlı nefes alıp verme veya nefes darlığı
- Baş dönmesi veya baş ağrısı
- Kas gerginliği ve titreme
- Mide bulantısı veya kusma
- Anksiyete, korku ve panik duyguları
- Uyaranlara karşı aşırı duyarlılık
- Dissosiyasyon veya gerçeklik duygusunun kaybı
Akut stres reaksiyonunun tedavisi, kişinin olayı işlemesine ve yaşanan stresle başa çıkmasına yardımcı olmayı amaçlar. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- Kısa süreli psikoterapi: Travmatik olayı işlemeye ve baş etme stratejileri geliştirmeye yardımcı olur.
- Sosyal destek: Aile, arkadaşlar ve sevdiklerinden destek almak, iyileşme sürecinde önemli bir rol oynar.
- Stres yönetimi ve gevşeme teknikleri: Meditasyon, derin nefes alma ve ileri geri sayma gibi teknikler, stres ve anksiyeteyi azaltmaya yardımcı olabilir.
Çoğu durumda, akut stres reaksiyonu, uygun destek ve baş etme stratejileri ile kendi başına düzelir. Bununla birlikte, eğer belirtiler devam ederse ve bir aydan fazla sürerse, akut stres bozukluğu veya travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi daha ciddi psikolojik sorunlara işaret edebilir. Bu durumda, profesyonel yardım ve daha kapsamlı bir tedavi süreci gereklidir.