Hormonal sistem veya endokrin sistem, vücutta çeşitli biyolojik işlevleri düzenleyen hormonları üreten ve salgılayan bezlerin ve dokuların bir ağıdır. Hormonlar, vücuttaki hücreler arasında iletişim kurmak için kullanılan kimyasal mesajcılardır ve kan yoluyla taşınır. Endokrin sistem, metabolizma, büyüme ve gelişme, üreme, uyku, ruh hali ve daha fazlasını kontrol eder.
Endokrin sistem, birbirleriyle karmaşık etkileşimler içinde bulunan çeşitli bezlerden oluşur. Başlıca endokrin bezleri şunlardır:
1. Hipotalamus: Beynin bir bölümüdür ve birçok hormonun salınımını düzenleyerek hipofiz bezinin faaliyetlerini kontrol eder.
2. Hipofiz Bezi: Beyinde yer alır ve vücuttaki diğer endokrin bezleri üzerinde kontrol işlevi görür. Büyüme hormonu, prolaktin, luteinizan hormon (LH), folikül uyarıcı hormon (FSH) ve tiroid uyarıcı hormon (TSH) gibi birçok önemli hormonu salgılar.
3. Tiroid Bezi: Metabolizmayı düzenleyen tiroid hormonlarını (T3 ve T4) salgılar.
4. Paratiroid Bezleri: Tiroid bezinin arkasında yer alır ve kalsiyum seviyelerini düzenleyen paratiroid hormonunu üretir.
5. Timüs Bezi: Bağışıklık sisteminin gelişimi için önemli olan timüsin gibi hormonlar salgılar.
6. Pankreas: İnsülin ve glukagon gibi hormonlar salgılayarak kan şekeri seviyelerini düzenler.
7. Adrenal Bezler: Adrenalin, noradrenalin ve kortizol gibi stres hormonlarını salgılarlar.
8. Gonadlar: Erkeklerdeki testisler ve kadınlardaki yumurtalıklar cinsiyet hormonları olan testosteron, östrojen ve progesteronu salgılar.
Endokrin sistem, hormonlar aracılığıyla vücudun çeşitli sistemleri ve organları arasında sürekli iletişim kurar. Hormonların salınımını ve etkilerini düzenleyen geri besleme mekanizmaları sayesinde, vücut içindeki dengenin (homeostazın) korunması sağlanır. Hormonal dengesizlikler, diabetes mellitus (şeker hastalığı), hipotiroidizm, hipertiroidizm ve Addison hastalığı gibi bir dizi sağlık sorununa yol açabilir. Bu nedenle, hormonal sistem vücudun uyumlu ve düzenli çalışması için hayati öneme sahiptir.