Karotis Darlığı (Karotid Arter Stenozu), boyunda bulunan karotis arterlerinin (temporal arterlerin) daralmasıdır. Karotis arterleri, beyne kan taşıyan ana damarlar olup, bu damarların daralması çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Nedir?
Karotis darlığı, genellikle ateroskleroz (damar sertliği) nedeniyle ortaya çıkar. Ateroskleroz, damar duvarlarında plakların birikmesiyle karakterize edilir ve bu plaklar damarların iç çapını daraltarak kan akışını kısıtlar. Bu durum, beyne yeterli miktarda oksijen ve besin maddesi taşınamamasına neden olabilir.
Ne İşe Yarar?
Karotis arterlerin sağlıklı olması, beyne yeterli miktarda kan gitmesini sağlar. Bu, beynin normal fonksiyonlarını sürdürmesi için gereklidir. Karotis darlığı, bu kan akışını engelleyerek beyin fonksiyonlarını bozabilir ve inme riskini artırabilir.
Nedenleri
– Ateroskleroz: En yaygın nedenidir ve genellikle yaşla birlikte gelişir.
– Sigara Kullanımı: Damar sağlığını bozarak ateroskleroza yol açabilir.
– Yüksek Kolesterol: Damar duvarlarında plak oluşumunu teşvik eder.
– Yüksek Tansiyon: Damar duvarlarına zarar vererek plak birikimine yol açabilir.
– Şeker Hastalığı (Diyabet): Damar sağlığını olumsuz etkiler.
– Genetik Faktörler: Ailede damar hastalıkları öyküsü bulunabilir.
Belirtileri
– Baş Dönmesi: Beyne yeterli kan gitmemesi nedeniyle baş dönmesi yaşanabilir.
– Görme Sorunları: Geçici görme kaybı veya çift görme yaşanabilir.
– Konuşma Güçlükleri: Geçici konuşma bozuklukları olabilir.
– Uyuşma ve Karıncalanma: Özellikle bir kolda veya yüzde uyuşma hissi olabilir.
– Zayıflık: Vücudun bir tarafında zayıflık veya güçsüzlük hissi yaşanabilir.
Tedavisi
– İlaçlar: Kan sulandırıcı ilaçlar ve kolesterol düşürücü ilaçlar kullanılabilir.
– Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı bir diyet, düzenli egzersiz ve sigarayı bırakma önerilir.
– Cerrahi Müdahale: Şiddetli darlık durumlarında, karotis endarterektomi veya karotis stent yerleştirilmesi gibi cerrahi işlemler uygulanabilir.
Karotis darlığı, ciddi sağlık riskleri taşıyabilir, bu yüzden düzenli tıbbi kontroller ve sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri önerilir. Herhangi bir belirti fark edildiğinde derhal bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır.