Adrenokortikotropik hormon

Hipofiz lobunun (HVL) bazofilik hücrelerinin kan yoluyla adrenal kortekse ulaşan ve NNR hormonlarının (adrenal korteksin hormonları) üretimini ve salınmasını uyaran polipeptit yapıdaki bir hormondur.

Etki sadece bozulmamış adrenal bezlerle mümkündür. Ateş, travma, cerrahi müdahale gibi tüm stres etkileri ile ACTH üretiminde artış olur. ACTH aşırı üretimi, adrenal korteksin hipertrofisine (boyut artışı) yol açar.

Adrenokortikotropik hormon (ACTH), hipofizin ön lobundan salgılanan ve böbreküstü bezlerini (adrenal bezler) uyararak kortizol adlı hormonun üretilmesini sağlayan bir peptid hormondur. Kortizol, vücudun stres tepkisi, metabolizma, bağışıklık sistemi ve iltihaplanma süreçlerinde önemli bir rol oynar.

ACTH, hipotalamusun salgıladığı kortikotropin salgılayan hormon (CRH) tarafından düzenlenir. CRH, hipofizin ön lobunu ACTH üretip salgılaması için uyarır. Daha sonra ACTH, kan dolaşımı aracılığıyla adrenal bezlere taşınır ve burada kortizol ve diğer adrenal hormonların üretilmesini tetikler.

Kortizol seviyeleri vücutta yükseldikçe, bu durum hipotalamus ve hipofiz bezinde bir geri bildirim mekanizması başlatır. Bu mekanizma, yüksek kortizol seviyelerinin hipofiz ve hipotalamus tarafından algılanması ve ACTH ve CRH salgılanmasının azaltılmasıyla çalışır. Böylece kortizol üretimi dengelenir.

Adrenokortikotropik hormon seviyelerinin ölçülmesi, adrenal yetmezlik, Cushing sendromu ve diğer adrenal bez hastalıklarının teşhisinde kullanılabilir.