Akış, bir aktivitede kişiye haz veren tam motivasyon hissi, bir başka deyişle aktivite çılgınlığı veya işlev arzusu ile ifade edilir.
Akış teorisi, riskli sporlarla ilgili olarak Mihaly Csikszentmihalyi tarafından geliştirildi. Akış ile kalp atışlarının tutarlılığı, solunum ve kan basıncının optimal senkronizasyonu dengelenebilir.
Bu durumda, duyguları kontrol eden limbik sistem ile bilinç ve akıl için var olan kortikal sistem / neokorteks arasında tam bir uyum vardır.
Akış´ı deneyimleyen kişi kendini unutma halindedir. Kişinin tamamen bir şeyle meşgul olduğu ve kendisiyle uyumlu olduğu bir faaliyete dalarak kendini unutmasıdır.
Bir akış deneyimi, örneğin oyun oynarken veya spor etkinlikleri sırasında ortaya çıkabilir.
Mevcut beceriler ve mevcut eylem gereksinimleri arasındaki bir eşleşmeyle ilişkilendirilir.
Akış teorisi, Macar-Amerikalı psikolog Mihaly Csikszentmihalyi tarafından geliştirilmiş bir psikoloji teorisidir. Bu teori, insanların belirli etkinlikler sırasında yaşadıkları en yüksek mutluluk ve tatmin düzeylerini açıklamak için kullanılır. Akış, bir kişinin tamamen bir etkinliğe daldığı, zamanın ve çevresel faktörlerin farkında olmadığı ve kendini etkinliğin içinde kaybettiği bir zihin durumunu ifade eder.
Akış teorisi, insanların ne zaman en iyi performanslarını sergilediklerini ve en çok tatmin olduklarını anlamaya yardımcı olur. Akış deneyimi, genellikle aşağıdaki özelliklere sahip olduğunda gerçekleşir:
- Hedef belirginliği: Etkinliğin net ve anlaşılır hedeflere sahip olması.
- Geri bildirim: Etkinliğin sonuçları hakkında hızlı ve net geri bildirim sağlaması.
- Beceri ve zorluk dengesi: Etkinliğin, bireyin beceri düzeyine uygun zorluk seviyesine sahip olması. Eğer bir etkinlik çok kolay veya çok zor olursa, akış deneyimi yaşanmayabilir.
- Kontrol hissi: Bireyin, etkinliği yönlendirebildiğine ve üzerinde kontrol sahibi olduğuna inanması.
- Eylem ve bilincin birleşmesi: Bireyin, düşüncelerinin ve eylemlerinin uyumlu bir şekilde birleştiği ve etkinliğe odaklandığı bir zihin durumu.
- Zamanın algısında değişiklikler: Akış durumunda, birey zamanın hızlı geçtiğini veya durduğunu hissedebilir.
- Otonom motivasyon: Etkinlik, içsel motivasyon ve kişisel tatmin sağladığında, akış deneyimi daha olasıdır.
- Kendi bilincinden kaybolma: Birey, etkinliğe o kadar dalar ki, kendisi ve çevresi hakkındaki düşüncelerini unutur.
Akış teorisi, eğitim, spor, sanat, iş ve diğer alanlarda performansı ve yaşam kalitesini artırmak için kullanılabilir. Bireyler ve organizasyonlar, akış deneyimini teşvik eden koşulları yaratmak ve sürdürmek için stratejiler geliştirebilirler. Akışın yaşanması, bireylerin daha yüksek mutluluk düzeylerine ulaşmasına ve daha tatmin edici bir yaşam sürmesine yardımcı olabilir.