Aksesuar sinir XI. kranial sinirdir. Bu sinir, başı yana çeviren ve başı sallayan kaslar sağlar.
Eğri boyun hastalığında (Aksesuar felcinde), kafa sağlıklı tarafa eğimlidir, çene hasta tarafına (tortikollis) çevrilir, ancak vücudun sadece bir tarafı etkilenir. Bu felç, omuriliğin en üst kısımlarında, yani servikal kordda, meninks alanındaki servikal vertebra veya iltihaplanma hastalıklarında ortaya çıkabilir.
Aksesuar sinir (nervus accessorius), insan vücudundaki 12 kranial sinirden on birincisidir ve motor işlevlerle ilişkilidir. Aksesuar sinir, boyun ve omuz bölgesindeki kasları kontrol eden ve hareket etmelerini sağlayan bir sinirdir. Bu sinir, özellikle sternokleidomastoid ve trapezius kaslarını innerve eder.
Aksesuar sinir, iki bölümden oluşur: spinal ve kranial. Spinal bölüm, omurilikten başlayarak, boynun arka kısmında bulunan trapezius kasını innerve eder ve bu kasın omuzları kaldırmasını ve başı çevirmesini sağlar. Kranial bölüm, beyin sapından başlayarak, sternokleidomastoid kasını innerve eder ve bu kasın başın öne ve yana eğilmesini sağlar.
Aksesuar sinirin zedelenmesi veya hasar görmesi, sinir felcine neden olabilir ve bu da omuz ve boyun hareketinde zorluklara, ağrılara ve kas zayıflığına yol açabilir. Sinirin hasar görmesi, travma, cerrahi komplikasyonlar, tümörler veya sinirin enfeksiyonu gibi çeşitli nedenlerle meydana gelebilir. Aksesuar sinir felcinin tedavisi, ağrıyı hafifletmek, omuz ve boyun hareketini geri kazandırmak ve yaşam kalitesini iyileştirmek için ilaçlar, fizik tedavi ve rehabilitasyon veya cerrahi müdahale içerebilir.