Nesnel olarak verilen uyaranların çarpık algısı. Bu durum algılama sürecinin farklı seviyelerinde ortaya çıkabilir.
Algısal yanılsama, gerçeklikle tutarlı olmayan veya çarpıtılmış bir algı deneyimidir. Algısal yanılsamalar, çevredeki nesnelerin, olayların veya durumların doğru bir şekilde algılanmamasına ve yanlış yorumlanmasına yol açar. Bu tür yanılsamalar, beynin duyusal bilgileri işleme ve yorumlama süreçlerinde meydana gelen hatalardan kaynaklanır.
Algısal yanılsamaların birkaç yaygın türü şunlardır:
- Görsel yanılsamalar: Görsel yanılsamalar, görsel algıda meydana gelen hatalardır. Bu tür yanılsamalar, nesnelerin şekil, boyut, renk ve konumunu yanlış yorumlamaya yol açabilir. Örnek olarak, Müller-Lyer yanılsaması ve Ponzo yanılsaması gibi bilinen optik illüzyonlar gösterilebilir.
- İşitsel yanılsamalar: İşitsel yanılsamalar, ses ve konuşma algısında meydana gelen hatalardır. Bu tür yanılsamalar, seslerin yönünü, yoğunluğunu ve frekansını yanlış yorumlamaya yol açabilir. Örnek olarak, Doppler etkisi ve Shepard tonları gibi işitsel illüzyonlar gösterilebilir.
- Taktik yanılsamalar: Taktik yanılsamalar, dokunma duyusuyla ilgili algılama hatalarıdır. Bu tür yanılsamalar, dokunulan nesnelerin şekil, sıcaklık ve dokusunu yanlış yorumlamaya yol açabilir. Örnek olarak, termal ızgara yanılsaması ve hapsel yanılsama gösterilebilir.
- Vestibüler yanılsamalar: Vestibüler yanılsamalar, denge ve vücut konumu algısında meydana gelen hatalardır. Bu tür yanılsamalar, bireyin hareket ve yön algısını yanlış yorumlamasına yol açabilir. Örnek olarak, Coriolis etkisi ve hareket yanılsaması gösterilebilir.
Algısal yanılsamalar, beynin duyusal bilgileri işleme ve yorumlama süreçlerindeki hatalardan kaynaklanır. Bu yanılsamalar, farklı duyularla ilgili olarak ortaya çıkabilir ve bireyin algıları üzerinde çarpıtıcı etkiler yapabilir. Algısal yanılsamaların anlaşılması, beynin algı süreçlerini ve duyusal bilgi işleme mekanizmalarını daha iyi anlamaya yardımcı olabilir.