Antijen, bağışıklık sistemi tarafından tanınan ve bir bağışıklık yanıtını tetikleyen bir moleküldür. Antijenler genellikle bakteri, virüs, mantar ve parazit gibi yabancı organizmaların yüzeyinde bulunan proteinlerdir. Bununla birlikte, bazı durumlarda, bağışıklık sistemi kendi vücut hücrelerinin bileşenlerini antijen olarak tanıyabilir ve yanlışlıkla sağlıklı doku ve hücrelere saldırabilir, bu da otoimmün hastalıklara neden olabilir.
Bağışıklık sistemi, antijenleri tanıdığında, antijene özgü bir bağışıklık yanıtı başlatır. Bu süreç, antijenle savaşmak için antikorlar üreten ve hafıza hücrelerine dönüşebilen B hücreleri adı verilen beyaz kan hücrelerinin aktivasyonunu içerir. Hafıza hücreleri, vücudun aynı antijenle daha önce karşılaşmışsa, gelecekteki enfeksiyonlara karşı daha hızlı ve etkili bir bağışıklık yanıtı sağlar. Bu, bağışıklık sisteminin temel işlevidir ve aşılama sürecinin temelini oluşturur.
Aşılar, antijenlerin zayıflatılmış veya ölü formlarını, antijene benzer yapıları veya antijen parçalarını içerebilir. Aşılar, bağışıklık sisteminin antijenle tanışmasına ve hafıza hücrelerini oluşturmasına yardımcı olur, böylece gelecekteki enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.