Antipsikotiklerle tedavi, psikotik belirtiler gösteren ruhsal bozuklukların yönetiminde kullanılan bir tedavi yöntemidir. Antipsikotik ilaçlar, nöroleptikler olarak da bilinir ve genellikle şizofreni, bipolar bozukluk ve psikotik semptomlara neden olan diğer durumlar için reçete edilir. Bu ilaçlar, hastaların düşünce ve algılarındaki bozuklukları hafifletmeye, yaşamlarını normale döndürmeye ve günlük işlevselliklerini iyileştirmeye yardımcı olur.
Antipsikotikler, dopamin ve diğer nörotransmitterler üzerinde etkili olarak psikotik semptomları kontrol altına alır. İki ana nöroleptik kategorisi vardır:
- Tipik antipsikotikler (ilk nesil): Bu ilaçlar, 1950’lerde keşfedilmiş olup, dopamin reseptörlerini bloke ederek psikotik semptomları hafifletir. Tipik antipsikotikler, pozitif belirtileri (ör. halüsinasyonlar ve sanrılar) etkili bir şekilde tedavi edebilir, ancak negatif belirtileri (ör. duygu yoksunluğu ve sosyal izolasyon) pek etkilemez. Ayrıca, tipik antipsikotiklerin kullanımıyla ilgili olarak hareket bozuklukları gibi bazı yan etkiler görülebilir.
- Atipik antipsikotikler (ikinci nesil): Bu ilaçlar, 1990’larda geliştirilmiş olup, hem dopamin hem de serotonin reseptörlerini hedef alarak çalışır. Atipik antipsikotikler, tipik antipsikotiklere kıyasla daha az yan etkiye sahiptir ve hem pozitif hem de negatif belirtileri daha etkili bir şekilde tedavi edebilir.
Antipsikotiklerle tedavi (nöroleptikler), doğru dozaj ve sürekli izlemeye ihtiyaç duyar. Yan etkiler, kilo alımı, metabolik sendrom ve hareket bozuklukları gibi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, uygun antipsikotik ilacı seçmek ve tedavi sürecini düzenlemek önemlidir. Tedavi süreci, hastanın belirtilerinin şiddetine, kişisel tercihlerine ve diğer tıbbi durumlarına göre değişebilir.