Biliş, insanın bilgiyi işleme, anlama, hatırlama, dikkat etme, problem çözme, karar verme, dil kullanma ve yaratıcı düşünme gibi zihinsel faaliyetlerini ifade eder. Bilişsel süreçler, algılama, düşünme, bellek, dil, dikkat, öğrenme, problem çözme, kavram oluşturma gibi çeşitli bilişsel fonksiyonları içerir.
Bilişsel süreçler, beyin tarafından kontrol edilen karmaşık zihinsel faaliyetlerdir. Bu süreçler, dış dünyadan gelen bilgileri almak, işlemek, anlamlandırmak ve depolamak için karmaşık sinir ağları ve bilişsel sistemler tarafından gerçekleştirilir. Bilişsel süreçlerin temel amacı, bireyin çevresini anlama ve etkileme yeteneğini sağlamaktır.
Bilişsel süreçlerin bazı örnekleri şunlardır:
1. Algılama: Çevremizdeki uyaranları algılamak ve bu bilgileri beyne iletmek.
2. Dikkat: Belirli bir uyaran veya bilgiye odaklanmak ve diğer uyaranları filtrelemek.
3. Bellek: Bilgileri depolama, hatırlama ve geri çağırma yeteneği.
4. Dil ve Konuşma: İletişim için dil kullanımı, dil anlama ve konuşma becerisi.
5. Öğrenme: Yeni bilgileri edinme, becerileri geliştirme ve deneyimlerden öğrenme.
6. Problem Çözme: Zorlukları tanımlama, alternatif çözümler üretme ve karar verme süreçleri.
7. Yaratıcı Düşünme: Yeni ve orijinal fikirler üretme, esnek düşünme ve problem çözme süreçlerinde yenilikçilik.
Bilişsel süreçler, insanların düşünme, öğrenme, hatırlama ve karar verme gibi karmaşık zihinsel görevleri gerçekleştirmesini sağlar. Bilişsel psikoloji, bu süreçleri inceleyen ve anlamaya çalışan bir araştırma alanıdır. Bilişsel süreçlerin anlaşılması, eğitim, psikoloji, nörobilim ve diğer birçok disiplinde önemli bir rol oynar.