Biopsi, tıbbi bir prosedürdür ve vücuttan doku veya hücre örnekleri alınarak laboratuvar ortamında incelenmesini sağlar. Bu işlem, tanı veya hastalığın ciddiyetinin belirlenmesi amacıyla yapılabilir.
Biopsi genellikle şu amaçlarla kullanılır:
- Tanı: Şüpheli bir lezyon, kitle veya hastalık hakkında kesin bir tanı koymak için biyopsi yapılabilir. Örneğin, bir tümörün kanserli olup olmadığını belirlemek için tümörden doku örneği alınabilir.
- Hastalık Derecesi ve Prognoz: Biyopsi sonuçları, bir hastalığın ne kadar ilerlemiş olduğunu ve tedavi seçeneklerini belirlemede yardımcı olabilir. Örneğin, bir karaciğer biyopsisi, siroz veya karaciğer hasarı gibi durumları değerlendirmek için kullanılabilir.
- Tedavi İzlemi: Biyopsi, tedaviye yanıtın izlenmesi amacıyla yapılabilir. Örneğin, kanserli hücrelerin kemoterapiye nasıl tepki verdiğini belirlemek için biyopsi yapılabilir.
Biopsi, farklı yöntemlerle uygulanabilir ve alınan örneklerin türüne bağlı olarak değişebilir. Yaygın biyopsi yöntemleri şunlardır:
- İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (İİAB): İğne ile hücre örneği almak için lezyona veya kitleye yönlendirilmiş bir iğne kullanılır. Bu yöntem genellikle kistler veya ince iğnele erişilebilen lezyonlar için kullanılır.
- İnce İğne Biyopsisi (İİB): İğne yardımıyla lezyondan doku parçası almak için yapılan bir yöntemdir. İğne daha kalın olduğu için hücrelerin yanı sıra küçük doku parçaları da alınabilir.
- Temel Biyopsi: Lezyon veya kitle üzerinde lokal anestezi uygulanarak deri kesilir ve daha sonra lezyondan bir parça doku alınır. Bu yöntem daha büyük doku parçaları almak için kullanılır.
- Cerrahi Biyopsi: Cerrahi işlemle bir lezyondan veya organın bir bölgesinden doku çıkarılır. Bu yöntem daha büyük doku parçaları veya tam lezyon çıkarılması için gereklidir.
Biopsi sonuçları, alınan örneğin laboratuvar ortamında incelenmesiyle elde edilir. Doktorlar, patologlar veya laboratuvar uzmanları, örnekleri mikroskop altında inceleyerek hücre veya doku yapısını değerlendirir ve herhangi bir anormallik veya hastalık belirtisi varsa bunları raporlar.
Biopsi, genellikle güvenli bir işlem olmasına rağmen, bazı riskleri ve komplikasyonları da beraberinde getirebilir. Bu nedenle, biopsi işlemi için uzman bir sağlık ekibi tarafından gerçekleştirilmesi önemlidir. İşlem sırasında lokal anestezi genellikle uygulanır ve hastaların işlem sonrası talimatları takip etmeleri önemlidir.