Gözlenme korkusu, bir kişinin başkaları tarafından gözlemlendiği veya izlendiği hissine kapılma veya bu düşünceye aşırı endişe duyma durumunu ifade eder. Bu durum, sosyal anksiyete bozukluğu veya genel bir anksiyete bozukluğu gibi farklı psikolojik rahatsızlıkların bir belirtisi olabilir.
Gözlenme korkusu yaşayan kişiler, genellikle şu düşüncelere sahip olabilir:
1. Değerlendirme ve Eleştiri Korkusu: Başkalarının gözleri önünde olmak, kişinin davranışlarının ve performansının değerlendirileceği bir fırsat olduğunu düşünmesine neden olabilir. Bu nedenle, başkalarının olumsuz bir şekilde değerlendirmesinden veya eleştirmesinden korkarlar.
2. Yetersizlik Duygusu: Göz önünde olmak, kişinin kendi yeteneklerini yetersiz hissetmesine yol açabilir. Bu, özellikle performansla ilgili durumlarda belirgin olabilir.
3. Sosyal İçe Dönme: Gözlenme korkusu yaşayan kişiler, sosyal etkileşimlerden kaçınabilirler ve daha içe dönük hale gelebilirler. Bu, sosyal izolasyona yol açabilir.
4. Fiziksel Belirtiler: Gözlenme korkusu, anksiyete belirtilerine neden olabilir. Bu belirtiler arasında terleme, titreme, kalp çarpıntısı, mide rahatsızlığı ve panik ataklar yer alabilir.
5. Sosyal Durumlardan Kaçınma: Kişi, gözlenme korkusu yaşadığı için sosyal etkinliklerden, iş görüşmelerinden veya kamuya açık yerlerden kaçınabilir.
Gözlenme korkusu, bireyin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve kişisel ve mesleki gelişimi sınırlayabilir. Tedavi seçenekleri arasında bilişsel-davranışçı terapi (CBT), ilaç tedavisi ve rahatlama teknikleri gibi yöntemler bulunabilir. Kişisel deneyimlere ve korkulara göre özelleştirilmiş bir tedavi planı geliştirilebilir. Eğer gözlenme korkusu yaşanıyorsa, bir uzmana başvurmak ve destek almak önemlidir.