Histogenez, dokuların oluşumu ve gelişimi sürecini ifade eder. Bu terim genellikle embriyoloji ve gelişim biyolojisinde kullanılır ve farklılaşmamış hücrelerin (stem hücreler veya progenitor hücreler) daha özelleşmiş hücre tiplerine ve nihayetinde organizmanın çeşitli dokularını oluşturan hücrelere nasıl dönüştüğünü tanımlar. Histogenez süreci, hücre bölünmesi, hücre diferansiyasyonu, morfogenez ve organizasyonu içerir.
Hücre diferansiyasyonu, farklılaşmamış hücrelerin özelleşmiş fonksiyonlara ve yapısal özelliklere sahip hücrelere dönüşmesidir. Bu süreç, gen ekspresyonundaki değişiklikler tarafından yönlendirilir ve hücrelerin belirli dokuları oluşturacak şekilde organize olmalarını sağlar.
Histogenez, embriyonik gelişim sırasında temel bir süreçtir ve doğru bir şekilde gerçekleşmediğinde, doğumsal anomaliler ve çeşitli gelişim bozuklukları meydana gelebilir. Ayrıca, yetişkin doku onarımı ve rejenerasyonu süreçlerinde de önemli bir role sahiptir.
Bu sürecin anlaşılması, kök hücre araştırmaları ve rejeneratif tıp gibi alanlarda potansiyel tedavi stratejilerinin geliştirilmesi açısından önem taşır. Örneğin, hasar görmüş dokuların tedavisi veya organ yetmezliklerinin tedavisi için doku mühendisliği ve kök hücre terapileri geliştirmede histogenezin temel prensiplerinden yararlanılır.