Ansiklopedi

Afyon, haşhaşta bulunan aktif maddedir. Afyon, olgunlaşmamış haşhaş kapsülünün süt suyundan oluşur. Afyon ayrıca, morfin, eroin ve kodeinde de bulunur.

Afyon fiziksel ve psikolojik bağımlılığa yol açtığından narkotik yasasına tabidir.

Afyon, haşhaş bitkisinin (Papaver somniferum) olgun tohum kapsüllerinden elde edilen ve tarihsel olarak ağrı kesici, uyku verici ve eğlence amaçlı kullanılan doğal bir madde olarak bilinir. Afyon, güçlü alkaloid bileşenler içerir ve bu bileşenlerin bazıları ilaç endüstrisinde ağrı kesici ve anestezik olarak kullanılır. Afyonun ana alkaloidleri morfin, kodein ve tebaindir.

Morfin ve kodein, afyonun en bilinen ve en yaygın kullanılan bileşenleridir. Bu alkaloidlerin etkisi, merkezi sinir sistemi üzerinde uyuşturucu ve analjezik etkiler yaratmaktır. Morfin, güçlü bir ağrı kesici olarak kabul edilir ve tıbbi amaçlarla kullanılır, ancak aynı zamanda bağımlılık yapıcı ve kötüye kullanma potansiyeli yüksektir. Kodein ise daha hafif bir ağrı kesici etkiye sahiptir ve reçeteli öksürük şuruplarında bulunabilir.

Afyonun tıbbi amaçlar dışında kullanımı, bağımlılık, aşırı doz ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Afyon, tarihsel olarak ve hala bazı bölgelerde, eğlence amaçlı kullanım için dumanlanarak veya oral yoldan alınarak kullanılmaktadır. Bu tür kullanımlar, uluslararası düzeyde düzenlemelere tabidir ve birçok ülkede yasadışıdır.

Tıbbi ve farmasötik kullanım için afyonun alkaloidleri, özellikle morfin ve kodein, sentetik ve yarı sentetik opiyoid analjeziklere ilham kaynağı olmuştur. Bu ilaçlar arasında hidroksikodon, oksikodon, fentanil ve metadon gibi maddeler bulunmaktadır. Bu opiyoid ilaçlar ağrıyı hafifletmek için etkilidir, ancak bağımlılık yapma ve kötüye kullanma potansiyeline sahiptir. Bu nedenle, opiyoid kullanımı sıkı tıbbi gözetim altında olmalıdır.

Ağır ve kalıcı afyon kullanımını durdurduktan veya azalttıktan sonra ortaya çıkan fiziksel ve psikolojik bozuklukların belirtileridir.

Afyon (opioid) yoksunluk sendromu, afyon veya diğer opioid ilaçların uzun süreli kullanımının ardından bu maddelerin alımının kesilmesi veya azaltılması durumunda ortaya çıkan fiziksel ve psikolojik semptomların bir bileşimidir. Opioidler, merkezi sinir sistemi üzerinde etkili olan ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olan güçlü maddelerdir. Ancak, bu ilaçlar bağımlılık yapıcıdır ve uzun süreli kullanım, tolerans gelişimine ve fiziksel bağımlılığa yol açabilir.

Opioid yoksunluk sendromu semptomları, son opioid kullanımından saatler veya günler sonra başlayabilir ve hafif veya şiddetli olabilir. Semptomlar genellikle 3 ila 5 gün süren bir süreçte doruğa ulaşır ve ardından zamanla azalır. Yoksunluk süreci, kullanılan opioidin türüne, kullanım süresine ve dozuna bağlı olarak değişir.

Opioid yoksunluk sendromunun bazı yaygın semptomları şunlardır:

1. Kramplar, kas ağrısı ve eklem ağrısı
2. Titreme ve üşüme hissi
3. Terleme
4. Uyku bozuklukları, özellikle uykusuzluk
5. Mide bulantısı, kusma ve ishal
6. Anksiyete, sinirlilik ve depresyon
7. Aşırı burun akıntısı ve gözyaşı üretimi
8. İştahsızlık
9. Yorgunluk ve enerji eksikliği

Opioid yoksunluk sendromunun tedavisi, semptomların şiddetine ve kişinin bağımlılık geçmişine bağlı olarak değişir. Hafif semptomlar evde yönetilebilirken, şiddetli yoksunluk belirtileri olan kişiler tıbbi gözetim altında detoksifikasyon ve tedavi sürecine alınabilir. Buprenorfin ve metadon gibi ilaçlar, opioid yoksunluk sendromunu hafifletmeye ve bağımlılık tedavisini desteklemeye yardımcı olabilir. Psikolojik destek ve danışmanlık da önemli bir rol oynar ve bağımlılıkla başa çıkmak için başarılı bir tedavi yaklaşımının parçasıdır.

Bu, kişilik teşhisi için basit bir görsel prosedürdür.

Test edilecek kişi, herhangi bir zaman sınırı olmaksızın beyaz bir kağıda kurşun kalemle yaprak döken bir ağaç çizmelidir. Çizimin başlamasından itibaren, kişinin gelişim düzeyi ve mevcut herhangi bir kişilik bozukluğu hakkında sonuçlar çıkarılabilir. Çizim, mekansal sembolik ve grafolojik özellikler dikkate alınarak hem bir bütün olarak hem de bireysel detaylarda değerlendirilir. Değerlendirmeye yardımcı olarak, farklı yaş grupları için 59 karakteristik bir katalog bulunmaktadır.

Ağaç testi klinik psikopatolojik tanı koyulmaya ek olarak yapılması uygundur.

Özellikle nevrotik hastalıklarda, uyum bozukluklarında, gelişim ve davranış bozukluklarında da kullanılır. Derin psikolojide deneyimli bir denetçi için, istek-tahrik davranışı, duygusallık, psikolojik istikrar, öz değerlendirme ve sosyal davranışları hakkında bu yapılan çizimden sonuçlar çıkarılabilir. Bu test için açıkça tanımlanmış kalite kriteri yoktur.

Ağaç testi, genellikle bir web sitesinin, uygulamanın veya dijital ürünün kullanıcı deneyimini (UX) değerlendirmek için kullanılan bir kullanılabilirlik testi yöntemidir. Ağaç testi, „ters kart sıralama“ testi olarak da adlandırılır ve bir site veya uygulamanın bilgi mimarisinin (IA) doğru ve kullanıcı dostu olup olmadığını anlamaya çalışır.

Ağaç testinde, katılımcılardan, belirli bir yapı içinde organize edilmiş kategoriler ve alt kategorilerden oluşan hiyerarşik bir listeyi kullanarak belirli bir öğeye veya bilgiye ulaşmaları istenir. Bu liste, genellikle bir web sitesinin veya uygulamanın menü yapılarını ve içerik kategorilerini temsil eder. Katılımcıların görevleri tamamlama süreleri ve başarıları ölçülür ve bu veriler, bilgi mimarisinin etkinliğini değerlendirmek için kullanılır.

Ağaç testinin ana amacı, kullanıcıların bir web sitesi veya uygulama içinde gezinirken bilgiyi nasıl bulduklarını ve bu süreçte karşılaştıkları zorlukları anlamaktır. Ağaç testi, şunları tespit etmeye yardımcı olabilir:

1. Kullanıcıların belirli bilgilere ulaşmak için hangi yolu izledikleri
2. Kullanıcıların aradıkları bilgiyi bulmak için ne kadar zaman harcadıkları
3. Kullanıcıların hangi kategorilerin veya alt kategorilerin anlaşılır ve mantıklı olduğunu düşündükleri
4. Hangi alanların düzenleme veya yeniden yapılandırma gerektirdiği

Ağaç testi sonuçları, web sitesi veya uygulama tasarımcılarına ve geliştiricilere, bilgi mimarisini optimize etmek ve kullanıcı deneyimini iyileştirmek için değerli geri bildirimler sağlar.

Heykellerle, cansız mankenlerle yada hareketsiz herhangi bir şey ile uyarılmak.

Agalmatofili, heykeller, mankenler veya cansız nesnelere karşı cinsel çekim hissetme durumudur. Bu tür bir çekim, kişinin cinsel uyarılma ve tatmin için bu nesnelerle etkileşime girmesine neden olabilir. Agalmatofili, fetişizm ve objektoseksüalite kavramlarıyla ilişkilendirilir, çünkü bu durumlar insan olmayan nesnelere yönelik cinsel çekimle ilgilidir.

Agalmatofili, parafili olarak kabul edilebilir, yani tipik olmayan cinsel ilgi veya davranışları içeren bir durumdur. Bu tür cinsel çekim, kişinin günlük işlevselliğini ve ilişkilerini etkileyebilir ve bazı durumlarda kişi bu nesnelerle gerçek insanlarla olan ilişkilerinden daha fazla ilgilenmeye başlayabilir.

Agalmatofili nedenleri tam olarak bilinmemektedir ve bu durumun ortaya çıkışı, bireysel deneyimler ve psikolojik faktörlerle ilişkili olabilir. Agalmatofili tedavisi, kişinin yaşadığı sıkıntı derecesine bağlı olarak değişir. Eğer bu durum, kişinin günlük yaşamını veya ilişkilerini olumsuz etkiliyorsa, terapi veya danışmanlık yoluyla yardım almak uygun olabilir.

Bu gonadların doğuştan yokluğu ve bunun sonucunda tüm genital organların ve cinsel özelliklerin gelişmemesidir.

Agenitalism, genital organların doğuştan eksik olduğu veya ciddi şekilde anormal olduğu bir durumdur. Bu, bireyin cinsiyet organlarının doğumda tamamen veya kısmen oluşmamış olması anlamına gelir. Agenitalism, nadir görülen bir doğum kusuru olup, etkilenen kişinin üreme ve cinsel işlevlerinde sorunlara yol açabilir.

Agenitalism, genetik faktörler, anne karnındaki gelişim sırasında maruz kalınan çevresel faktörler veya bazı ilaçların kullanımı gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Durumun şiddetine ve etkilenen genital organlara bağlı olarak, agenitalism tedavisi cerrahi düzeltmeler veya hormon tedavisi gibi yöntemlerle gerçekleştirilebilir. Cinsel işlev ve üreme yeteneği, doğru tedavi ile düzeltilmeye çalışılabilir, ancak her durumda başarı garantisi yoktur.

Agenitalism, bireylerin sosyal ve duygusal yaşamları üzerinde de etkili olabilir. Cinsel kimlik ve cinsel işlevlerle ilgili sorunlar, benlik saygısı ve ilişkiler üzerinde olumsuz etkiler yapabilir. Bu nedenle, agenitalism durumunu yaşayan bireylere psikolojik destek ve danışmanlık sağlamak önemlidir. Bu, bireyin durumu kabullenmeye ve yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Burada 20-34 zeka katsayısı vardır. Bu, bir yetişkinde 3 ila 6 yaşın altındaki zihinsel gelişime karşılık gelir. Etkilenenlerin sürekli yardıma ihtiyacı vardır.

Ağır ruhsal engellilik (zeka geriliği), bireylerin zihinsel işlevlerinin ve adaptif becerilerinin önemli ölçüde sınırlı olduğu bir durumdur. Bu durum, genellikle 18 yaşından önce ortaya çıkan ve kişinin sosyal, akademik ve işlevsel becerilerinde belirgin zorluklara yol açan zeka düzeyindeki bir kısıtlılığı ifade eder.

Ağır ruhsal engellilik, zihinsel becerilerde ve günlük yaşam becerilerinde ciddi sınırlamalar yaşayan bireyler için kullanılan bir terimdir. Ağır ruhsal engelli bireyler, öğrenme, iletişim, sosyal beceriler, özbakım, iş ve ev işlerinde zorluklar yaşayabilir. Bu bireyler, yaşamlarının büyük bir kısmında destek ve yönlendirmeye ihtiyaç duyarlar.

Ağır ruhsal engellilik nedenleri arasında genetik faktörler, kromozomal anomaliler, anne karnındaki enfeksiyonlar, doğum sırasında veya erken yaşamda beyne zarar veren olaylar ve çevresel faktörler yer alabilir. Ağır ruhsal engellilik durumları, Down sendromu, Fragile X sendromu ve fenilketonüri (PKU) gibi spesifik genetik durumlarla ilişkilendirilebilir.

Ağır ruhsal engellilik tedavisi, bireyin yaşam kalitesini ve bağımsızlık düzeyini artırmayı hedefleyen bireyselleştirilmiş eğitim programları ve terapilerle gerçekleştirilir. Bu terapiler, öğrenme becerilerini, sosyal becerilerini ve özbakım becerilerini geliştirmeye yönelik özel eğitim programları, konuşma terapisi, fiziksel terapi ve mesleki terapi içerebilir. Ağır ruhsal engelli bireylerin aileleri ve bakıcıları için de destek ve eğitim sağlamak önemlidir, böylece bireyin yaşam kalitesini iyileştirmeye ve bağımsızlık düzeyini artırmaya yardımcı olabilirler.

Sıvı bir birleşik içerisinde küçük cimlerin birbirine yapışarak bir araya gelerek yapışması durumu.

Aglütinasyon, genellikle biyolojide ve immünolojide kullanılan bir terimdir ve parçacıkların veya hücrelerin bir araya gelerek daha büyük yapılar oluşturduğu süreci ifade eder. Bu terim, özellikle kan grubu antijenlerinin ve antikorlarının reaksiyonu gibi spesifik bağışıklık reaksiyonlarında sıkça kullanılır.

Kan transfüzyonları sırasında aglütinasyonun önemi büyüktür. Kanda, yüzeylerinde farklı antijenlere sahip olan farklı kan grupları bulunur. Örneğin, ABO kan grubu sistemine göre, A, B, AB ve O kan grupları vardır. A kan grubuna sahip bir kişi, yüzeyinde A antijenleri bulunan kırmızı kan hücrelerine sahiptir. Benzer şekilde, B kan grubuna sahip bir kişi, yüzeyinde B antijenleri bulunan kırmızı kan hücrelerine sahiptir. AB kan grubuna sahip kişiler her iki antijene de sahipken, O kan grubuna sahip kişilerde bu antijenler yoktur.

Kan transfüzyonları sırasında, kan grupları arasındaki uyumsuzluklar aglütinasyon reaksiyonlarına yol açabilir. Örneğin, A kan grubuna sahip bir kişiye B kan grubu transfüzyonu yapıldığında, alıcının kanındaki anti-B antikorları, vericinin B antijenleriyle reaksiyona girerek kırmızı kan hücrelerinin bir araya gelmesine ve aglütine olmasına yol açar. Bu durum, kan damarlarının tıkanmasına ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Aglütinasyon aynı zamanda bakterilerin, hücrelerin veya diğer parçacıkların bir araya gelerek daha büyük yapılar oluşturduğu ve bu şekilde daha kolay ayırt edilebildiği veya etkisiz hale getirilebildiği diğer biyolojik süreçlerle de ilişkilendirilebilir.

Agmatin beyinde sentezlenen ve sinaptik veziküllerde depolanan olası bir nörotransmitter olarak tartışılan biyojenik bir amindir.

Agmatin, arjinin amino asidinin dekarboksilasyonu yoluyla oluşan bir biyoaktif moleküldür. Agmatin, hücreler arası sinyal iletiminde ve birçok biyolojik süreçte önemli rol oynayan poliaminlerin öncüsüdür. Poliaminler, hücre büyümesi, proliferasyon, farklılaşma ve diğer hücresel fonksiyonlarla ilişkilidir.

Agmatin, merkezi sinir sistemi üzerinde etkilidir ve nöromodülatör ve nörotransmitter olarak görev yapabilir. Bazı araştırmalar, agmatinin nöroprotektif etkilere sahip olduğunu ve beyindeki sinir hücrelerinin yaşlanma ve hasara karşı korunmasına yardımcı olabileceğini göstermektedir. Ayrıca, agmatin, ağrı yönetimi, stres tepkisi ve beyindeki nöroplastisite gibi süreçlerde de rol oynayabilir.

Agmatin, vücut tarafından doğal olarak üretilirken, aynı zamanda bazı gıdalarda ve gıda takviyelerinde de bulunabilir. Agmatin, vücut geliştiriciler ve sporcular arasında popüler bir takviye olarak kullanılır, çünkü kas büyümesini ve performansını artırmaya yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Bununla birlikte, agmatin takviyelerinin etkinliği ve güvenliği hakkındaki bilimsel kanıtlar henüz yetersizdir ve daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.

Bu kör ya da sağır olma korkusudur.

Agnofobi, bilinmezlikten veya bilinmeyen şeylerden korkma durumudur. Bu tür korkular, insanların yeni durumlarla, bilmediği insanlarla veya belirsiz sonuçlarla karşılaştığında yaşadığı endişe ve stresle ilişkilidir. Agnofobi, belirsizlik ve kontrol eksikliği duygusundan kaynaklanabilir ve bireyin günlük yaşamını ve işlevselliğini etkileyebilir.

Agnofobi, sosyal fobi, anksiyete bozuklukları veya travma sonrası stres bozukluğu gibi diğer ruhsal durumlarla ilişkili olabilir. Ayrıca, bireyin kişilik özellikleri, geçmiş deneyimleri ve stresle başa çıkma becerileri, agnofobi gelişiminde rol oynayabilir.

Agnofobi tedavisi, bireye özgü terapi yaklaşımlarıyla gerçekleştirilir. Genellikle, bilişsel davranışçı terapi (CBT) veya maruz bırakma terapisi gibi yöntemler kullanılır. Bilişsel davranışçı terapi, kişinin düşünce ve inançlarını sorgulamalarına ve daha sağlıklı düşünce kalıpları geliştirmelerine yardımcı olur. Maruz bırakma terapisi, bireyin kademeli olarak bilinmeyen durumlarla karşılaşmasını ve bu durumlarla başa çıkma becerilerini geliştirmesini sağlar. Ayrıca, anksiyete ve stresle başa çıkma stratejilerini öğrenmek ve uygulamak da agnofobi tedavisinde önemlidir.

Bu terim, tanrı gibi daha yüksek bir varlığın varlığını veya yokluğunu ilgilendiren bazı varsayımların, özellikle teoloji felsefi görüşünü ifade eder.

Açıklanamayan, temelde açıklığa kavuşturulmaması veya yaşamla alakasız olmaması.

Agnostisizm, Tanrı’nın veya üstün bir varlığın varlığı veya yokluğu hakkında kesin bilgi sahibi olunamayacağı fikrini temel alan bir düşünce sistemidir. Agnostisizm, Yunanca „bilinmeyen“ anlamına gelen „agnostos“ kelimesinden türetilmiştir. Terim, İngiliz bilim adamı Thomas Henry Huxley tarafından 1869 yılında ortaya atılmıştır.

Agnostisizm, teizm ve ateizm arasında bir konumda bulunur. Teizm, Tanrı’nın veya tanrıların varlığına inanırken, ateizm bu tür varlıkların yokluğunu savunur. Agnostisizm ise, Tanrı’nın varlığı veya yokluğu hakkında kesin bir bilgi sahibi olunamayacağını ve bu nedenle herhangi bir tarafı desteklemenin mantıksız olduğunu belirtir.

Agnostisizm, bilginin sınırlı ve doğası gereği kısıtlı olduğu düşüncesine dayanır. Agnostikler, insanların dini inançlar hakkındaki kesin bilgilere ulaşamayacağını ve bu nedenle herhangi bir dini inancı kesin olarak benimsemenin rasyonel olmadığını düşünür. Agnostisizm, aynı zamanda, bilimsel ve mantıksal yöntemlerle elde edilemeyen bilgilerin varlığını kabul eden bir felsefi yaklaşımı temsil eder.

Agnostisizm, dini ve felsefi inançlar üzerinde çok çeşitli etkileri olan geniş bir düşünce yelpazesini kapsar. Bazı agnostikler, dini inançların ve uygulamaların değerli olabileceğini ve insanların manevi ihtiyaçlarını karşılamada önemli bir rol oynayabileceğini kabul ederken, diğerleri bu tür inançların ve uygulamaların insanlar arasında anlaşmazlıklara ve çatışmalara neden olduğunu düşünür.