Ansiklopedi

Cushing sendromu, vücutta yüksek seviyelerde kortizol hormonunun bulunduğu bir durumdur. Kortizol, adrenal bezler tarafından salgılanan bir steroit hormonudur. Cushing sendromu, kortizolün fazla salgılanması, kortikosteroid ilaçların uzun süreli kullanımı veya nadir durumlarda kortizolü aşırı üreten tümörler nedeniyle ortaya çıkabilir.

Cushing sendromunun belirtileri ve semptomları şunları içerebilir:

1. Yüzde ve boyunda şişlik: Yüzün yuvarlaklaşması, çene bölgesinde yağ birikimi (ayva şekeri yüzü), boyunda yağ birikimi (bufalo hörgücü), kızarıklık ve ciltte mor çizgiler gibi belirtiler görülebilir.
2. Vücutta kilo artışı: Özellikle gövde, bel ve yüz bölgesinde kilo artışı olabilir.
3. Deri değişiklikleri: Cilt incelmesi, morarma, kolay morarma, akne, sivilce ve deri lekeleri gibi değişiklikler ortaya çıkabilir.
4. Kas zayıflığı: Kas güçsüzlüğü, kas kütlesinde azalma ve kolay yorulma gibi belirtiler olabilir.
5. Osteoporoz: Kemiklerin zayıflaması ve kolayca kırılabilir hale gelmesi görülebilir.
6. Yüksek kan basıncı: Kan basıncının yükselmesi (hipertansiyon) sık görülen bir bulgudur.
7. Şeker metabolizması bozuklukları: İnsülin direnci, tip 2 diyabet ve kan şekeri seviyelerinde artış gözlenebilir.
8. Hormonal değişiklikler: Adet düzensizlikleri, kısırlık, cinsel istek azalması ve meme büyümesi (erkeklerde) gibi hormonal değişiklikler olabilir.

Cushing sendromu teşhisi, klinik belirtiler, hormon testleri ve görüntüleme yöntemleriyle konulur. Tedavi genellikle altta yatan nedenin belirlenmesine dayanır. Eğer Cushing sendromu kortikosteroid ilaç kullanımına bağlı ise ilaç dozunun azaltılması veya değiştirilmesi düşünülebilir. Tümör varlığında ise cerrahi müdahale, radyoterapi veya ilaç tedavisi gibi seçenekler değerlendirilebilir.

Cushing sendromu ciddi bir durumdur ve tedavi edilmezse uzun vadeli sağlık sorunlarına neden olabilir. Erken teşhis ve uygun tedavi, belirtilerin kontrol altına alınmasına ve komplikasyon riskinin azaltılmasına yardımcı olur.

Cüzam, Mycobacterium leprae adı verilen bir bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Cüzam, özellikle cilt, sinir sistemi, gözler ve solunum sistemi üzerinde etkileri olan bir enfeksiyondur. Hastalık, uzun bir kuluçka süresinden sonra belirtiler göstermeye başlar ve tedavi edilmediği takdirde kalıcı hasarlara neden olabilir.

Cüzamın belirtileri ve bulguları kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak en yaygın belirtiler şunlardır:

1. Deri lezyonları: Cüzam, deride nodüller, lezyonlar, kabarcıklar, renk değişiklikleri ve his kaybı gibi belirtilere yol açar.
2. Sinir hasarı: Cüzam, sinirlerde hasara neden olabilir ve bu da his kaybı, uyuşma, karıncalanma ve kas güçsüzlüğü gibi semptomlara yol açar.
3. Göz sorunları: Cüzam, gözlerde kızarıklık, ışığa duyarlılık, bulanık görme ve hatta körlük gibi sorunlara neden olabilir.
4. Solunum sistemi etkileri: Cüzam, burun tıkanıklığı, burun kanaması, yüz şişmesi ve ses değişiklikleri gibi solunum sistemi sorunlarına yol açabilir.
5. Eklem ve kas ağrıları: Cüzam, eklem ve kas ağrılarına, şişliklere ve hareket kısıtlılığına neden olabilir.

Cüzam, özellikle cilt ve sinir sistemi belirtileri gösteren iki ana tipe ayrılır: lepromatöz cüzam ve tuberküloidlere benzer cüzam. Tedavi, multidrug terapisi adı verilen bir kombinasyon ilaç tedavisi kullanılarak yapılır. Bu tedavi, hastalığın ilerlemesini durdurabilir ve semptomları hafifletebilir. Erken teşhis ve tedavi, cüzamın ilerlemesini engelleyerek kalıcı hasarların ve komplikasyonların önlenmesine yardımcı olur.

Cüzam, erken tanı ve tedavi ile kontrol altına alınabilir. Hastalığın yayılmasını önlemek için enfekte kişilerin tedaviye erişimi sağlanmalı ve uygun önlemler alınmalıdır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve diğer sağlık kuruluşları, cüzamın erken teşhis, tedavi ve önleme çalışmalarını yürütmektedir.